







شورای عالی انقلاب فرهنگی در سه سال اخیر پرکارترین مصوبات خود را در حوزه تعلیم و تربیت به تصویب رساند، اما با روی کار آمدن دولت چهاردهم، روند شورا از اجرا و نظارت بر مصوبات به لغو و بازنگریهای پیاپی تغییر یافته است؛ چرخشی که جایگاه این نهاد فراقوهای را بهشدت متزلزل کرده و آن را از مرجع عالی سیاستگذاری فرهنگی و تربیتی به نهادی تابع دولتها فروکاسته است.
ابلاغ ساختار تفصیلی جدید دانشگاه فرهنگیان که در پی مصوبات اخیر دولت و سازمان اداری و استخدامی شکل گرفت، دانشگاه را از یک نهاد ملی به ۳۱ دانشگاه استانی تبدیل کرده است. اگرچه مدافعان این طرح، آن را اقدامی برای گسترش عدالت آموزشی و توزیع امکانات در سطح کشور میدانند، اما منتقدان هشدار میدهند که ساختار جدید، نه تنها نسبتی روشن با مأموریت اصلی تربیت معلم ندارد، بلکه میتواند با افزایش بوروکراسی، گسترش رویکرد اداری و دور شدن از هویت تربیتی، بحرانهای تازهای برای آینده آموزشوپرورش ایجاد کند.
فرآیند تصمیمگیری در آموزشوپرورش طی سالهای اخیر، بهجای آنکه بر پایه پژوهشهای عمیق، نظر کارشناسان و عقلانیت سیاستگذاری استوار باشد، بیش از پیش در مدار کمپینها، تجمعات و فشارهای سیاسی و اجتماعی گرفتار آمده است. رویهای معیوب و دومینووار که نهتنها استقلال و اعتبار این نهاد بنیادین را خدشهدار کرده، بلکه هزینههای سنگین و پیامدهای بلندمدتی بر نظام تعلیموتربیت کشور تحمیل نموده است.
ساختار تازه ابلاغشده دانشگاه فرهنگیان هر چند بهظاهر با هدف تمرکززدایی و ارتقای بهرهوری طراحی شده است، اما شباهت آشکار آن به مدل وزارت علوم و بیتوجهی به ابعاد تربیتی و فرهنگی، نگرانیهای جدی درباره تضعیف روح معلمی و حذف تدریجی ماهیت اصلی این دانشگاه برانگیخته است.
رئیس جمهور با اشاره به اهمیت همافزایی در ساختار مدارس گفت: مجموعه آموزشی باید مانند یک موجود زنده عمل کند و اجزای نظام آموزشی نیز باید پیوستگی و هماهنگی ساختاری داشته باشند؛ در عموم موارد، تعریف معلم بهصورت فردی بیمعناست و لازم است برای آموزش مؤثر از فضاهای آموزشی، ورزشی، کتابخانهها و امکانات کار تیمی بهصورت همافزا بهره گرفت.
دبیر شورای سیاستگذاری معاونت سیاستورزی بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان، با انتقاد از طرح افزایش سقف سنی پذیرش در دانشگاه فرهنگیان تأکید کرد: این تصمیم غیرکارشناسی نه تنها مشکلات موجود را حل نمیکند، بلکه چالشهای جدیدی بر آموزش و پرورش تحمیل خواهد کرد. او از رئیسجمهور خواست به وعدههای انتخاباتی خود پایبند بماند و تصمیمها را بر مبنای نظر کارشناسان این حوزه اتخاذ کند.
پس از اعلام نتایج کنکور ۱۴۰۴، برجستهسازی دوگانهٔ «مدارس خاص ـ مدارس دولتی عادی» در رسانهها و شبکههای اجتماعی، تحلیلی نادرست و انحرافی است. در این یادداشت با تبیین سهم طبیعی سمپاد و نمونهدولتیها در رتبههای برتر، تأکید میشود که دوگانهٔ واقعی، «آموزش رایگان دولتی» در برابر «آموزش پولی غیردولتی» است و تمرکز بر دوگانهٔ کاذب، ریشهٔ اصلاحات غلطی چون کنکور دوبار در سال و افزایش فشار بر دهکهای پایین شده است.
مرتضی حاجی، وزیر اسبق آموزش و پرورش، در گفتوگو با رستا: پیشنهاد افزایش سقف سنی پذیرش در دانشگاه فرهنگیان تا ۳۰ سال، اگر برای استخدام در آموزش و پرورش اعمال شود، منطقی نیست و میتواند کیفیت آموزش و توانایی معلمان در کلاسهای درسی را تحت تأثیر قرار دهد.
هویت دانشگاه بهمثابه یک اجتماع مستقل و مسئول است نه یک ساختمان آموزشی. اجتماع اهل دانش نمیتواند نسبت به ظلم و استکبار بیتفاوت بماند؛ زیرا دانش بدون عدالت، آزادی و استقلال، بیمعنا میشود؛ این حقیقتی است که اهالی علم بهتر از هرکس دیگری میدانند.
حجتالاسلام قنبریان، استاد حوزه و دانشگاه، با اشاره به روایتهای اهلبیت(ع) درباره جایگاه معلمی، بر هویت ویژه معلم به عنوان "سائس بالعلم"، تدبیرگر و سیاستگذار با علم، تأکید کرد و گفت: این شأن تربیتی، چیزی نیست که با تصمیمات اداری یا تبصرههای استخدامی به هر فرد دارای مدرک دانشگاهی سپرده شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان: در حالی که رهبر معظم انقلاب طی سالهای اخیر بارها بر ضرورت انحصار مسیر تربیت معلم در دو دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی تأکید کردهاند، خبر اعلام آمادگی دانشگاه پیامنور برای ورود به این عرصه، موجی از نگرانیهای کارشناسی درباره کیفیت تربیت معلم، منزلت دانشگاه فرهنگیان و آینده آموزشوپرورش کشور ایجاد کرده است.
محسن زارعی، رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی، در نشست خبری امتحانات نهایی، از تأمین زیرساختهای لازم برای برگزاری آزمونها خبر داد و گفت: با هماهنگی شرکت توانیر، در هیچیک از حوزههای امتحانی قطعی برق نخواهیم داشت.