به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رستا، مجتبی همتیفر، پژوهشگر تعلیم و تربیت در یادداشتی نوشت:
۱. در قبال ماجرای عجیب غزه، جامعه علمی به سکوت دردآوری مبتلا شده است. در این هنگامه، وقتی تکصداهایی را میشنویم، چشممان برق میزند؛ انگار هنوز میتوان به زنده بودن وجدان و انسانیت در دانشگاه امید داشت. «هنری ژیرو» (Henry Giroux) در ۸۱سالگی از جمله همین امیدهاست. وقتی مقاله جدیدش را در مجله «مطالعات فلسطین و ارض مقدس» دیدیم، عنوانش تکاندهنده و عجیب بود: «مدرسهکُشی: جنگ تمامعیار علیه آموزش از غزه تا غرب».
۲. پیشتر از کودککُشی و نسلکُشی در غزه میگفتند، از جنگ غذا (قحطی و گرسنگی). اکنون ژیرو به مفهومی اشاره کرده است که مقصود اسرائیل را بهتر افشا میکند. ژیرو در این مقاله به لحاظ نظری و پژوهشی کار ویژهای نکرده است؛ آمارها و اقدامات مختلف اسرائیل در جنگ با مردم و سرزمین غزه را برمیشمرد. اما روشنگری و مفهومپردازی او از دل این آمارها و اقدامات، چشمها را روشن میکند.
۳. ژیرو معتقد است که اسرائیل با «کشتن هزاران کودک، چندصد معلم و استاد دانشگاه و تخریب بیش از ۹۰ درصد مدارس و دانشگاههای غزه» گویی بنا دارد جریان تربیت و آموزش را در این سرزمین مظلوم متوقف کند؛ قرار نیست دیگر دانشآموزی امیدی به مدرسه رفتن داشته باشد.
اما ماجرا به اینجا ختم نمیشود؛ همچنانکه بنگورین، مؤسس اسرائیل، هنگام تأسیس این رژیم گفته بود: «پیران میمیرند و جوانان فراموش میکنند»، قرار است هر چیزی که رنگ و بویی از هویت فلسطینی دارد و به نسلهای بعدی منتقل میشود، از بین برود.
در همین راستا، ژیرو از «پاکسازی فرهنگی» و «فراموشی سازمانیافته» میگوید؛ یعنی محو نظاممند شواهد وجودی یک ملت. اسرائیلیسم به دنبال حذف خاطرات جمعی فلسطینیان، وقایع نکبت و تاریخ استعمار است و با تخریب و سرقت کتابخانهها، موزهها، بایگانیهای تاریخی، مراکز فرهنگی و حتی آثار باستانی، میکوشد از انتقال آنها به نسلهای بعد جلوگیری کند.
۴. اما ماجرا به اینجا هم ختم نمیشود! در این طراحی هوشمندانه، باید همه ساکت شوند، نبینند و نگویند؛ نباید نظر مخالفی ثبت شود. اینجاست که «کنترل روایتها، تحریف تاریخ و سانسور هرگونه صدای مخالف» به فضای بینالمللی و ایالات متحده نیز کشیده میشود. اگر به نقد اسرائیل بپردازید، حتی اگر استاد دانشگاه باشید، با برچسب «یهودستیزی» اخراج خواهید شد؛ چون یهودستیزی جرم است و منتقد، مجرم!
۵. ژیرو برای نشان دادن چنین اقداماتی، مفهوم جالب «مدرسهکُشی» را به میدان آورده است. جالب اینکه او شاهد میآورد که مدارس و دانشگاههای اسرائیلی در این کشتار و تخریب فرهنگی فعال هستند؛ از تولید و تربیت سرباز اسرائیلی در مدارس گرفته تا انجام پروژههای نظامی برای ارتش اسرائیل. آنجا به شعارهای رنگین «پژوهش برای علم» و «آموزش فرهنگ صلح» و … اعتنایی نمیشود!
۶. ژیرو حرفش را اینگونه خلاصه میکند: جنگ اسرائیل علیه غزه فقط نظامی نیست؛ بلکه خشونت و دشمنی به زیرساختها، ایدئولوژی، فرهنگ، تاریخ و هویت فلسطینیها نیز کشیده شده است. در نهایت، ژیرو «جهانیان را به مقاومت فوری در برابر فرایند سامانیافتهٔ زدودن آموزش، حافظه جمعی و آزادی» فرا میخواند.
پانوشتها
۱. اگر دقت کنیم، دور نیست که چنین طرح و نقشهای برای ایران هم کشیده شده باشد؛ اینکه «جوانها فراموش کنند!» صدای بمبهای «مدرسهکُشی، فرهنگکُشی و فراموشی سازمانیافته» سالها و سالها بعد به گوش میرسد. باید مراقب بود. پروژه بزرگ چهرهنمایی از پهلویها را میتوان در همین چارچوب تحلیل کرد.
۲. کاش حریّت و جرئتمندی ژیروگونه اهالی علم و عمل، بیشتر و بیشتر شود.