به گزارش سرویس تحول بنیادین پایگاه خبری تحلیلی رستا، مریم کبیری:
ایجاد و انجام مفاد سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، کار دشواری است و به همان نسبت مسئولیت سنگینی نیز دارد. به همین خاطر هر دست‌اندرکاری باید تعریف خود را از مفهوم “مسئولیت‌پذیری” تغییر داده و با عزم راسخ به تکالیف خود بپردازد.
در سال‌های ابتدای برپایی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره)، آحاد مردم خود را نسبت به این انقلاب، موظف و مسئول می‌دانستند؛ به طوری که می‌توان گفت تکلیف‌گرایی مردم، تاثیر زیادی در برپایی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ داشت. کتاب “اخلاق سیاسی” اثر حسن ابراهیم‌زاده، در این رابطه به تکلیف‌مداری در اندیشه امام (ره) اشاره کرده است: “بی‌شک آنچه موجب شد تا انقلاب خدامحور امام به پیروزی برسد، نگاه تکلیف‌مدار امام به حرکت و مبارزه خود بود و آنچه مردم را به تحمل و پذیرش همه سختی‌ها برای دفاع از ارزش‌های اسلامی و دستاوردهای انقلاب وا داشت، همین دیدگاه بود”. لذا مشارکت اجتماعی، مسئولیت‌پذیری، روحیه جمعی و … نقش موثری در پیشبرد اهداف دارد.
سند تحول بنیادین نیز مانند هر برنامه‌ای، مستلزم مسئولیت‌پذیری است؛ چرا که این سند، نقشه راه آموزش و پرورش است که توسط صاحب‌نظران با مشارکت متخصصان عرصه تعلیم و تربیت تدوین و تصویب شده است و قطعا نیازمند توجه از سوی بخش‌های مربوطه است تا به طور مطلوب اجرا شود. چندین سال است که ازتصویب سند تحول بنیادین می‌گذرد اما هنوز موارد و مفاد این سند آنطور که شایسته و بایسته است، اجرا نشده است. پیرو این موضوع، هجمه، فشار و انتظارات زیادی وجود دارد. از قبیل اینکه به چه علت سند اجرا نشده است و … . لذا باید در نظر داشت که سند از لحاظ اجرایی از حساسیت بالایی برخوردار است و فقط مطالبه و درخواست، به خصوص از سمت بخش‌هایی که به نحوی به اجرای سند مربوط می‌شوند مورد قبول نیست. چرا که درصد زیادی از مسئولیت‌های سند، به همین بخش‌ها که ضمن دارا بودن مسئولیت، از اجرایی نشدن سند شاکی هستند، برمی‌گردد. بنابراین انتظار می‌رود که هر بخشی به مسئولیت خود بپردازد تا در سطح کلان، سند اجرا شود.
حائز اهمیت است که در متن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، فصل دوم قسمت بیانیه ارزش‌ها ( گزاره ۲۳ ) به مسئولیت‌پذیری همه جانبه، مشارکت اجتماعی و داشتن روحیه جمعی و مهارت موردنیاز جامعه نیز اشاره شده است. لذا برای به فعلیت رساندن مواضع در نظر گرفته شده در حیطه آموزش و پرورش یا هرحیطه و جهتی دیگر نیز باید این موارد درنظر گرفته شود.
در بخش‌های دیگری از سند نیز، به بحث مهم مسئولیت‌پذیری بعنوان یکی از عناصر مهم پرداخته شده است؛ به گونه‌ای که تحول در آموزش و پرورش که در چشم انداز این سند واقع شده است، ذیل این موضوع قرار می‌گیرد.
مسئولیت‌پذیری
یکی از ویژگی‌های ذکر شده در گزاره ۲۳ فصل دوم سند، مسئولیت‌پذیری است. در ابتدای فصل دوم سند نیز اشاره شده است که ” گزارههای ارزشی مندرج در بیانیه، با تمام اجزا و مؤلفههای نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی هماهنگ بوده و همه‌ی سیاست‌گذاران و کارگزاران نظام، باید ملتزم و پای‌بند به آن باشند.” از این جهت، پرداختن به این موضوعات بیشتر وظیفه مسئولانی است که به خاطر انجام و پای‌بند بودن به این مواضع مسئول شدند! در کتاب سیاست داخلی از منظر آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به کوشش امیر سیاهپوش، پیرامون این موضوع اشاره شده است که “در اسلام و نظام جمهوری اسلامی، فلسفه‌ی مسئولیت پیدا کردن مسئولان در کشور این است که برای مردم کار کنند. کسی که در نظام جمهوری اسلامی مسئولیتی به دست می آورد، باید همه‌ی هم و غمش برای مردم باشد؛ هم برای دنیای مردم، هم برای مادیات مردم، هم برای معنویت مردم، هم برای ایجاد عدالت در میان مردم، هم برای احیای شان انسانی مردم، هم برای آزادی مردم .” لذا فلسفه‌ی مسئولیت‌پذیری با آنچه عموما در نظر دارند، تفاوت دارد. در رابطه با سند تحول، ایجاد و انجام مفادها کار دشواری است و به همان نسبت مسئولیت سنگینی نیز دارد. به همین خاطر در همه جهات هر دست‌اندرکاری باید تعریف خود را از مفهوم مسئولیت‌پذیری تغییر داده و با عزمی راسخ به تکالیف خود بپردازد.
تعریف اصلاح، تببین تحول
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، همان‌طور که از نامش آشکار است، جهت “تحول” تدوین و نوشته شده است. چراکه ساختارهای آموزش و پرورش ایران، به اصلاح نیاز دارد. درکتاب سیاست داخلی از منظر آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به کوشش امیر سیاهپوش، در رابطه با اصلاح ذکر شده است که “باید تعریف مشخصی از اصلاحات به وجود بیاید تا ترسیم چهره و وضعیتی که ما در نهایت جاده‌ی اصلاحات می‌خواهیم به آن برسیم، برای همه – هم مردم و هم مسئولان- آسان شود و بدانند به کجا میخواهند برسند .” در ادامه ذکر شده است: “اصلاح این است که هر نقطه خرابی، هر نقطه نارسایی و هر نقطه فاسدی، به یک نقطه صحیح تبدیل شود.” لذا طبق این تعاریف، اطلاح هر خرابی، یک تغییر مثبت را در پی دارد. در رابطه با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیز همین‌طور است. اساس این سند به منظور اصلاح و تحول است که سرانجام و افق این تحول، تحقق حیات طیبه می‌باشد. موضوعاتی که در ابتدای گزارش گفته شد، در گزاره ۲۳ فصل دوم سند اشاره شده است. چنانچه در این روند و فرایند اصلاحات، موارد ذکر شده (مسئولیت‌پذیری همه جانبه، مشارکت اجتماعی و داشتن روحیه جمعی و مهارت مورد نیاز جامعه) در دستورالعمل‌های اجرایی این سند قرار گیرد، در نظر گرفتن تحول و حیات طیبه دور از ذهن نخواهد بود؛ چرا که جمهوری اسلامی ایران خود، مدیون همین مشارکت‌ها است. این کشور از جنس انقلابی است که با مشارکت و روحیه جمعی مردم بنا شد و این روحیه‌های جمعی بود که تحول را به سازه و ساختار کشور آورد. از این جهت، این کشور و این مردم با پوست و استخوان معنا و مفهوم مشارکت، مسئولیت‌پذیری، روحیه جمعی و… را به لطف خداوند و امام خمینی کبیر (ره) خوب درک می‌کنند؛ لذا در رابطه با اجرایی کردن این سند نیز، هم مشارکت مردم و هم مسئولیت‌پذیری مسئولان هر کدام بنا بر تکلیفشان، مطالبه می‌شود.
انتهای پیام/
