







با نزدیکشدن تدریجی به موج بازنشستگی چند صدهزار معلم دهه شصتی طی پنج تا ده سال گذشته، آموزشوپرورش در برابر یکی از مهمترین موقعیتهای چند دهه اخیر برای بازآرایی وضعیت نیروی انسانی و آغاز موجی تازه از تحول قرار دارد. گرچه بخشی از ظرفیتهای این دوره طلایی، به دلیل تصمیمگیریهای پراکنده و دیرهنگام، کمتر مورداستفاده قرار گرفت، اما فرصت تحول و ارتقا در این زمینه از دست نرفته است. تحول در نظام تعلیموتربیت یکروند مستمر، عمیق و چندلایه است و میتوان بااراده و برنامهریزی درست، مسیر آینده را ترمیم و تقویت کرد.
سازمان سنجش آموزش کشور با صدور اطلاعیهای، زمان و نحوه ثبتنام آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو–معلم در دانشگاههای فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی برای سال ۱۴۰۵ را اعلام کرد؛ بر این اساس ثبتنام از ۲۵ آذر آغاز شده و تا اول دیماه بهصورت اینترنتی انجام میشود.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، مصوبه سقف سن مجاز برای ثبتنام در آزمون اختصاصی تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی برای مدت سه سال آینده تا ۳۰ سال را ابلاغ کرد. این تصمیم بر اساس مصوبه اصلاح ماده ۱۶ نظامنامه سنجش و پذیرش دانشجوی متعهد خدمت اتخاذ شده است و اثرات اجرای آن پس از دوره سهساله توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
وزیر آموزش و پرورش در حالی افزایش سقف سنی ورود به دانشگاههای تربیت معلم را مطالبه عمومی معرفی میکند که طبق آمار اعلامی خودشان، برای گروه ۲۴ تا ۳۰ سال، زیر یک درصد از داوطلبان پذیرش خواهند شد. این دو استدلال همدیگر را نقض میکنند و نشان میدهد که یک درصد نمیتواند نماینده مطالبه عمومی باشد. از سوی دیگر، مسیر ورود علاقهمندان باز است و هیچ محدودیتی برای آنها ایجاد نشده است.
تجمع امروز موافقان افزایش سقف سنی پذیرش در دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی، بار دیگر نقش اقلیتی را آشکار کرد که سالها با فشارهای پیامکی، لابی سیاسی و القای مطالبات شخصی بهعنوان عدالت آموزشی، روند تصمیمسازی آموزشوپرورش را به انحراف کشاندهاند. گروهی که با وجود عدم صلاحیت برای ورود به مسیر تربیت معلم، تلاش میکنند با اعمال فشار رسانهای و سیاسی، قانون را به نفع خود تغییر دهند و منافع ملی را قربانی خواستههای فردی کنند.
حجتالاسلام قنبریان، استاد حوزه و دانشگاه، با اشاره به روایتهای اهلبیت(ع) درباره جایگاه معلمی، بر هویت ویژه معلم به عنوان "سائس بالعلم"، تدبیرگر و سیاستگذار با علم، تأکید کرد و گفت: این شأن تربیتی، چیزی نیست که با تصمیمات اداری یا تبصرههای استخدامی به هر فرد دارای مدرک دانشگاهی سپرده شود.
اعلام نتایج آزمون استخدامی آموزشوپرورش تنها یک روز مانده به آغاز سال تحصیلی، هم مدیران مدارس و استانها را در سازماندهی دچار مشکل میکند و هم نگرانیها درباره کیفیت ارزیابی نیروهای تازهوارد را افزایش میدهد. این زمانبندی و نحوه ارزیابی، پرسشهای جدی کارشناسان را برانگیخته است.
فرآیند تصمیمگیری در آموزشوپرورش طی سالهای اخیر، بهجای آنکه بر پایه پژوهشهای عمیق، نظر کارشناسان و عقلانیت سیاستگذاری استوار باشد، بیش از پیش در مدار کمپینها، تجمعات و فشارهای سیاسی و اجتماعی گرفتار آمده است. رویهای معیوب و دومینووار که نهتنها استقلال و اعتبار این نهاد بنیادین را خدشهدار کرده، بلکه هزینههای سنگین و پیامدهای بلندمدتی بر نظام تعلیموتربیت کشور تحمیل نموده است.