به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رستا؛ سرویس معلمان، حسین حاجی جودکی، اخیرا بخش‌نامه‌ای از سوی معاونت برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش، به استان‌ها ابلاغ شده است که در این بخشنامه آمده بود:
«نظر به استعلام به عمل آمده از سازمان امور اداری و استخدامی کشور به شماره ۲۸۲۰۹ مورخ ۱۴۰۳/۰۲/۲۹ مبتنی بر ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری در خصوص امکان استمرار خدمت آن دسته از کارمندان و معلمان که فاقد جمع شرایط ۳۰ سال خدمت و ۶۰ سال سن (برای دارندگان مدرک کارشناسی) و ۳۵ سال خدمت و ۶۵ سال سن (برای دارندگان مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر) هستند، بر اساس نظر آن اداره کل و استعلام فوق الذکر، بازنشستگی کسانی که جمیع شرایط یاد شده را دارا نمی‌باشند، در صورت نیاز به خدمات آنها ممنوع بوده و در خصوص افراد دارای بیماری خاص و صعب العلاج که مورد تایید شورای پزشکی باشد، با تایید و موافقت مدیرکل محترم استان در پایان شهریورماه سال جاری تصمیم‌گیری به عمل خواهد آمد.»
یکی از فرهنگیان در شرف بازنشستگی از شهرستان اراک، در گفت‌وگو با خبرنگار رستا گفت:
با سابقه ۳٠ سال خدمت شریف معلمی و داشتن مدرک کارشناسی ارشد، به دلیل دغدغه‌های شخصی، امسال درخواست بازنشستگی خود را ارسال نمودم و با این درخواست هم موافقت شد. حال در زمانی که در گیرودارهای کارهای اداری قرار گرفته‌ام و مراحلی از آن را هم طی نموده‌ام، چنین بخش‌نامه‌ای صادر شده است.
این معلم افزود: به وجود آمدن چنین شرایطی را بی‌عدالتی می‌دانم و آن را ناشی از رویکردهای نسنجیده می‌بینم. این‌طور که نمی‌شود با سرمایه‌های تعلیم و تربیت کشور برخورد کرد.
او در آخر افزود: باید آموزش و پرورش شرایط ویژه نیروهای خود را در نظر بگیرد. علاوه بر این باید کیفیت آموزشی کلاس‌های درس را هم فراموش نکند و چاره‌ای بیندیشد تا نیروهای تازه‌نفس و جوان، پا جای پای موسپید کرده‌های آموزش و پرورش بگذارند.
محمدصادق عبدالهی که مدیر گروه آموزش و پرورش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی است، در این رابطه به پرسش‌های خبرنگار رستا پاسخ داد.
بخشنامهی اخیر آموزش و پرورش از چه می‌گوید و استدلال آن چیست؟
عبداللهی: در بخشنامه معاونت برنامه‌ریزی و توسعه منابع، به ماده‌ی ۱٠۳ قانون مدیریت خدمات کشوری و استعلام گرفته شده از سازمان اداری و استخدامی در خصوص این قانون، استناد شده است.
در ماده‌ی ۱٠۳ آنچه محوریت دارد، شرایطی است که یک دستگاه «می‌تواند» کارمند خود را بازنشسته کند. در بند الف این ماده، برای افراد با مدرک کارشناسی، ۳٠ سال خدمت، و برای افراد با مدرک کارشناسی ارشد و بیشتر، منوط به درخواست فرد، ۳۵ سال خدمت در نظر گرفته شده است. هم‌چنین در بند ب این ماده حداقل ۶۰ سن ذکر شده است.
فلذا آنچه در این بخشنامه از آن صحبت شده است، هیچ صراحتی در ماده‌ی ۱٠۳ ندارد؛ فقط در تبصره‌ی سوم این ماده آمده است که اگر کسی سقف سنی یا سنوات تجربی را پر کرد، اجبارا بازنشسته خواهد شد. در واقع ما در ماده‌ی ۱٠۳ مطلبی با مضمون مطرح‌شده پیدا نمی‌کنیم و آنچه بیان شده است، یک تفسیر از قانون است که مشخصاً در صلاحیت سازمان اداری و استخدامی هم نیست.
پس سازمان اداری و استخدامی چگونه پاسخ این استعلام آموزش و پرورش را داده است؟
عبداللهی: در متن قانون آمده است که دستگاه «می‌تواند» در شرایط نام‌برده شده، کارمند خود را بازنشسته کند. این لفظ «می‌تواند» یک به اصطلاح «حق» برای دستگاه ایجاد می‌کند که مطابق این حق، اختیار آن را دارد که کارمندش را با احراز آن ویژگی‌ها یا با درخواست کارمند برای فراتر از آن ویژگی‌ها بازنشسته کند. پس متن قانون این شرایط را به عنوان تکلیف و الزام نمی‌شناسد. حالا احتمالاً سازمان اداری و استخدامی بگوید حالا که آموزش‌وپرورش کمبود جدی نیرو دارد، پس لزومی به بازنشستگی نیست و با توجه به اینکه در صدر ماده هم از لفظ «می‌تواند» استفاده شده است؛ پس الزامی به بازنشستگی با آن شرایط نیست. آموزش‌وپرورش «می‌تواند» کسی با آن شرایط را بازنشسته هم نکند! که خب عرض کردم این اولاً به‌نوعی تفسیر است و ثانیاً با روح سایر مواد و جزئیات قانون مدیریت خدمات کشوری هم‌خوانی ندارد.
در نهایت می‌توان گفت اقدامی قانونی صورت گرفته است یا با مصادره به مطلوب ساختن قانون از طرف آموزش و پرورش مواجهیم؟
عبداللهی: ابتدا نباید بگوییم آموزش و پرورش. آموزش و پرورش تنها نظر سازمان اداری و استخدامی را ابلاغ کرده است. در خصوص ابلاغ هم کلید اصلی این‌جاست که روح مواد ۱٠۳ و ۱٠۴ قانون مدیریت خدمات کشوری نشان می‌دهد که سقف سنوات تجربی برای بازنشستگی ۳٠سال است. در بند الف ماده‌ی ۱٠۳ به صراحت بیان شده که ادامه ی خدمت در سنوات بالاتر از ۳٠ سال با درخواست کارمند است. پس یعنی سقف خدمت ۳۰ سال است که بالاتر از آن مازاد و نیازمند درخواست کارمند است.
از طرفی اگر ماده ۱٠۴ را هم به دقت بخوانیم، صحبت از این است که اگر کارمندی تقاضای خدمت مازاد بر ۳٠ سال را داشت، شرایطی برای او تعیین شده و برخی از مزایای او ارتقا داده شود.
پس در نتیجه، هر دوی این ماده‌ها، صحبت از ۳٠ ساله بودن سقف سنوات تجربی می‌کنند. پس اضافه خدمت کارمندان در واقع منوط به دو شرط است؛ یک اینکه سنوات بالاتر از آن را، مازاد بر خدمت حساب کنند و مشمول امتیازاتی باشد، و دو اینکه این خدمت باید حتما همراه با درخواست کارمند باشد.
پس با این تفاسیر، این مواجهه‌ی آموزش و پرورش از کجا نشأت می‌گیرد؟
عبداللهی: شیوه استعلام گرفتن آموزش و پرورش از سازمان اداری و استخدامی و نحوه پاسخ این سازمان را باید در پازلی از نحوه مواجهه سازمان اداری و استخدامی با آموزش و پرورش ببینیم.
در روزگاری که تاکیدات رهبر معظم انقلاب بر متفاوت بودن آموزش و پرورش با سایر دستگاه‌ها را شاهد بوده‌ایم، سازمان اداری و استخدامی برخلاف این نگاه عمل کرده است و با دیدگاهی که حاصل از منطق‌های چرتکه‌ای اشتباه و میانگین گرفتن از نیروی انسانی است، به این دستگاه هویت‌ساز می‌نگرد. به گونه‌ای که یا به کلی ردیف استخدامی در نظر نمی‌گیرد یا به صورت محدود و با تاخیر این کار را انجام می‌دهد. اقداماتی که حاصلی جز مشکلات بیشتر آموزش‌وپرورش و کاهش انگیزه‌ی معلمان و تضعیف نهاد تعلیم و تربیت نخواهد داشت.
در آخر بفرمایید که آموزش و پرورش آن زمانی که در چنین موقعیت‌هایی قرار می‌گیرد، باید چه کند؟
عبداللهی: استعلام از سازمان اداری و استخدامی امر رایجی است، اما اگر آموزش‌وپرورش در رابطه با ماده‌ی ۱٠۳ دچار ابهام است، بهتر است در قالب استفساریه‌ای از مجلس شورای اسلامی مطرح کند و آن وقت قانون‌گذار درباره قانون وضع شده تصمیم می‌گیرد و جزئیات را مشخص می‌کند.
