







هوش مصنوعی با سرعتی پیش میرود که دیگر نمیتوان آن را نادیده گرفت. از اقتصاد و رسانه گرفته تا شیوههای حکمرانی، رد پای این فناوری در حال پررنگتر شدن است و طبیعی است که آموزش نیز از این قاعده مستثنا نباشد. مدرسه امروز در نقطهای ایستاده که نه میتواند نسبت به فناوری بیتفاوت بماند و نه مجاز است بیتأمل به آن تن بدهد. مسئله، صرفاً ورود یا عدم ورود هوش مصنوعی به آموزش نیست؛ مسئله اصلی، نحوه مواجهه با آن است.
روپوشها و مقنعههای نو، بوی شیرین کتابهای مدرسه و کلی کولهی رنگارنگ؛ کلیت مهرماه همین است. آدمکوچولوها مدرسه میروند و قدم روی قدم میگذارند تا یاد بگیرند؛ تا بزرگ شوند؛ تا به آرزوهای دنیای بچگیشان برسند؛ ولی همیشه هم همینقدر ساده نیست. بعضی وقتها مهرماه خوابهای دیگری هم برای دانشآموزان دیده است.
اعلام نتایج آزمون استخدامی آموزشوپرورش تنها یک روز مانده به آغاز سال تحصیلی، هم مدیران مدارس و استانها را در سازماندهی دچار مشکل میکند و هم نگرانیها درباره کیفیت ارزیابی نیروهای تازهوارد را افزایش میدهد. این زمانبندی و نحوه ارزیابی، پرسشهای جدی کارشناسان را برانگیخته است.
سید مجتبی طباطبائی، فعال حوزه تربیت و رسانه در پنجمین دوره معلم خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی رستا با تأکید بر ضرورت تغییر نگاه رسانهها به مدرسه و معلم گفت: روایت آموزشوپرورش نباید صرفاً از سوی دیگران بازنمایی شود. معلمان باید خودشان روایتگر تجربهها، چالشها و روزمرگیهای حرفهایشان باشند تا افکار عمومی تصویر واقعیتری از تعلیموتربیت بیابد.
شورای عالی انقلاب فرهنگی در سه سال اخیر پرکارترین مصوبات خود را در حوزه تعلیم و تربیت به تصویب رساند، اما با روی کار آمدن دولت چهاردهم، روند شورا از اجرا و نظارت بر مصوبات به لغو و بازنگریهای پیاپی تغییر یافته است؛ چرخشی که جایگاه این نهاد فراقوهای را بهشدت متزلزل کرده و آن را از مرجع عالی سیاستگذاری فرهنگی و تربیتی به نهادی تابع دولتها فروکاسته است.
فرآیند تصمیمگیری در آموزشوپرورش طی سالهای اخیر، بهجای آنکه بر پایه پژوهشهای عمیق، نظر کارشناسان و عقلانیت سیاستگذاری استوار باشد، بیش از پیش در مدار کمپینها، تجمعات و فشارهای سیاسی و اجتماعی گرفتار آمده است. رویهای معیوب و دومینووار که نهتنها استقلال و اعتبار این نهاد بنیادین را خدشهدار کرده، بلکه هزینههای سنگین و پیامدهای بلندمدتی بر نظام تعلیموتربیت کشور تحمیل نموده است.
ساختار تازه ابلاغشده دانشگاه فرهنگیان هر چند بهظاهر با هدف تمرکززدایی و ارتقای بهرهوری طراحی شده است، اما شباهت آشکار آن به مدل وزارت علوم و بیتوجهی به ابعاد تربیتی و فرهنگی، نگرانیهای جدی درباره تضعیف روح معلمی و حذف تدریجی ماهیت اصلی این دانشگاه برانگیخته است.
دبیر شورای سیاستگذاری معاونت سیاستورزی بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان، با انتقاد از طرح افزایش سقف سنی پذیرش در دانشگاه فرهنگیان تأکید کرد: این تصمیم غیرکارشناسی نه تنها مشکلات موجود را حل نمیکند، بلکه چالشهای جدیدی بر آموزش و پرورش تحمیل خواهد کرد. او از رئیسجمهور خواست به وعدههای انتخاباتی خود پایبند بماند و تصمیمها را بر مبنای نظر کارشناسان این حوزه اتخاذ کند.
پس از اعلام نتایج کنکور ۱۴۰۴، برجستهسازی دوگانهٔ «مدارس خاص ـ مدارس دولتی عادی» در رسانهها و شبکههای اجتماعی، تحلیلی نادرست و انحرافی است. در این یادداشت با تبیین سهم طبیعی سمپاد و نمونهدولتیها در رتبههای برتر، تأکید میشود که دوگانهٔ واقعی، «آموزش رایگان دولتی» در برابر «آموزش پولی غیردولتی» است و تمرکز بر دوگانهٔ کاذب، ریشهٔ اصلاحات غلطی چون کنکور دوبار در سال و افزایش فشار بر دهکهای پایین شده است.