به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رستا، سرویس تربیت معلم؛ ابلاغ ساختار جدید دانشگاه فرهنگیان، که شامل سطوح مدیریتی و اداری است، بیش از آنکه نشانی از تحول واقعی در تربیت معلم باشد، نشانهای از همسانسازی این دانشگاه با دیگر دانشگاههای وزارت علوم دارد.
بر اساس این ساختار، دانشگاه فرهنگیان از جایگاه ویژه خود بهعنوان نهاد تخصصی و هویتساز برای معلمان فاصله گرفته و به مدلی شبیه به دانشگاههای عادی کشور بدل میشود.
یکی از اصلیترین آسیبهای این تغییر، بیتوجهی به مأموریت بنیادین دانشگاه در تربیت معلمی با هویت فرهنگی-تربیتی است. ایجاد دانشکدههای تخصصی تکبعدی و تمرکز بر پژوهش و تحصیلات تکمیلی، بدون در نظر گرفتن ابعاد فرهنگی، اجتماعی و تربیتی، دانشگاه را به نهادی صرفاً علمی و پژوهشی شبیه دانشگاههای دیگر تبدیل میکند. بهویژه آنکه در ساختار جدید، بخشهای فرهنگی و تربیتی کمترین سهم را دارند و حتی حوزه دانشجویی و فرهنگی در سطح دانشکدهها ادغام شده است؛ اقدامی که عملاً نشان از غلبه رویکرد سکولار و دانشگاهی دارد.
از سوی دیگر، شباهت ساختاری دانشگاه فرهنگیان به دانشگاههای وزارت علوم موجب میشود تشخیص این دانشگاه بهعنوان نهادی معلمساز دشوار شود. اگر نام دانشگاه فرهنگیان از روی ساختار جدید حذف شود، عملاً هیچ نشانهای از تفاوت آن با دانشگاههای ملی باقی نخواهد ماند. این امر، بهمرور زمان، منجر به محو هویت ویژه دانشگاه فرهنگیان و تضعیف جایگاه آن در نظام تعلیم و تربیت کشور خواهد شد.
از منظر مدیریتی نیز، افزایش تعداد پستهای اداری، ایجاد ادارات متعدد استانی و بزرگسازی ساختار مدیریت، در کنار محدودسازی جایگاه دانشکدهها، چالشی مضاعف ایجاد میکند. چنین تغییراتی نهتنها به بهبود اداره دانشگاه منجر نمیشود، بلکه خطر افزایش بوروکراسی، اتلاف منابع و تضعیف کارکردهای اصلی تربیت معلم را نیز در پی دارد.
در سطح کلان، این ساختار جدید هیچ نسبتی با اسناد بالادستی چون سند تحول بنیادین آموزشوپرورش ندارد. مأموریت دانشگاه فرهنگیان تربیت معلمانی است که حامل فرهنگ و ارزشهای ایرانی-اسلامی باشند، اما در ساختار ابلاغشده، جایگاهی برای پیوند میان دانشگاه و نیازهای واقعی آموزشوپرورش کشور دیده نمیشود. این رویکرد میتواند انسجام ملی، هویت فرهنگی و وحدت گفتمانی تربیت معلم را با تهدید جدی مواجه سازد.
ابلاغ ساختار جدید دانشگاه فرهنگیان بیش از آنکه پاسخ به نیازهای آموزشوپرورش باشد، بازتولید مدلی دانشگاهی مشابه وزارت علوم است. نادیده گرفتن رسالت تربیتی و فرهنگی، تمرکز بر پژوهش و تحصیلات تکمیلی و افزایش بوروکراسی اداری، نهتنها کمکی به ارتقای کیفیت تربیت معلم نمیکند، بلکه در بلندمدت میتواند به حذف عملی دانشگاه فرهنگیان بهعنوان نهاد هویتساز معلمی بینجامد.