به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رستا؛حسین حاجی جودکی؛ در نخستین شب از تابستان ۱۴٠۳، دومین مناظره‌ی نامزدهای چهاردهمین دوره‌ی انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد. مناظره‌ای که با موضوع «خدمات‌رسانیِ عدالت‌محور دولت» شکل گرفت و «آینده‌ی نظام تعلیم و تربیت» سومین محور این مناظره بود.
به روال معمول مناظره‌های این دور از رقابت‌ها، ابتدا پرسش‌هایی از جانب کارشناسان و مردم مطرح شد و در نهایت، سه پرسش اساسی در پیش روی نامزدها قرار گرفت.
«برنامه‌ی دولت آتی برای ارتقای نظام تعلیم و تربیت و متناسب‌سازی نظام آموزش با نیازهای نسل جدید»،
«برنامه‌ی دولت آتی برای کاهش تراکم دانش‌آموزان در کلاس‌ها و ایجاد عدالت» و «برنامه‌ی دولت آتی برای ارتقای رابطهٔ دانشگاه و صنعت و جلوگیری از مهاجرت فارغ‌التحصیلان دانشگاهی» سه پرسش اصلی این محور از مناظره‌ی دوم بود.
در ادامه گزیده‌ای از پاسخ‌های نامزدها به پرسش‌های طرح‌شده را می‌خوانیم.
قاضی‌زاده هاشمی: آموزش و پرورش، اصلی‌ترین وزارت‌خانه ماست
قاضی‌زاده هاشمی به عنوان نخستین نامزد، با اشاره به جایگاه مهم آموزش عمومی در سراسر جهان، اظهار کرد:
آموزش و پرورش از نظر ما، اصلی‌ترین وزارت‌خانه است و نیاز است که به مرور زمان، بودجه‌ی آن از ۹ درصد به ۳٠ درصد افزایش یابد.
وی با اشاره به همت دولت شهید رئیسی در مسائل جذب و رتبه‌بندی معلمان افزود:
با شروع دولت سیزدهم ۲۹۵ هزار معلم جذب شده‌اند و رتبه‌بندی معلمان که سال‌ها مطالبه‌ای بر زمین‌مانده بود، با کمک مجلس انجام گرفت.
مسئول بنیاد شهید در دولت سیزدهم اضافه کرد:
در رابطه با دسترسی عادلانه و رسیدگی به مناطق محروم، با تجمیع منابعی که دولت انجام داد، ۶۰۰ هزار فضای آموزشی جدید و چهار میلیون مترمربع، تحویل آموزش و پرورش شد.
قالیباف: برای هر تصمیم نیازمند شناخت از وضعیت موجود هستیم
رئیس مجلس یازدهم، با اشاره به اهمیت شناخت وضع موجود، اذعان داشت:
با نگاهی به ۱۵، ۱۶ سال اخیر آموزش و پرورش، متاسفانه شاهد روی کار آمدن ۱۵ یا ۱۶ سرپرست و وزیر در این وزارت‌خانه بوده‌ایم. در جایی که محل آموزش و تربیت آیندگان است، مدام درگیر تغییر و تحول بوده‌ایم و این یکی از مشکلات جدی است.
قالیباف افزود:
با داشتن حدود ۱۶ میلیون دانش‌آموز، سرانه بودجه آموزش و پرورش نسبت به دهه‌های قبل کاهش یافته است و باید به بودجه آموزش و پرورش توجه شود.
وی با یادآوری اهمیت مقطع دبستان و مهد کودک خاطرنشان کرد:
باید موضوع مهدکودک را در اولویت توجه قرار دهیم و از لحاظ ساختاری به اصلاح آن بپردازیم.
شهردار سابق تهران با اشاره به اهمیت تمرکز بر حوزه‌ی محتوا و تربیت معلم، اضافه کرد:
در تقویت آموزش و پرورش، یک بحث مربوط به محیط مدرسه، ظرفیت و استاندارد آن است و دوم معلم است و مابقی مسائل آموزش و پرورش ذیل آن تعریف می‌شود.
وی در آخر گفت:
بعضاً معلمان ۳۰ سال تجربه را مجدداد به کارگیری می کنند، اما هر ساعت ۵۰ ساعت به آنان داده می‌شود و واقعاً ۵۰ هزار تومان به آنان برای هر ساعت آموزش باید داده شود؟ به هر صورت، در دولت چهاردهم آموزش و پرورش و دانشگاه را که اساس بهره‌وری است، در اولویت قرار خواهیم داد.
پور محمدی: نظام محتوای آموزشی ما جای بحث دارد
وزیر سابق دادگستری، با اشاره به ظرفیت کشور در حیطه‌ی آموزش و پرورش گفت:
بحث آموزش پرورش و آموزش عالی و نهادهای آموزشی و پژوهشی یک مسئله محوری برای رشد جامعه است. و هرچه در کشور توسعه اتفاق افتاده است به برکت نظام آموزشی و پژوهشی ماست.
وی با انتقاد از نظام محتوای آموزشی حاضر، گفت:
نظام آموزشی دنیا خیلی عوض شده است. ما نباید فقط با یک نظام بسته و از بالا ترتیب شده اعمال کنیم. آیا نمی‌توانیم بسیاری از ظرفیت‌های معلمان و اساتید، در شیوه‌ی تدریس و محتوای تدریس را به خودشان واگذار کنیم؟ ما باید نظام آموزشی را عوض کنیم، برای اینکه رشد و قوه ابتکار و خلاقیت که امروز عمده سرمایه‌ی جهش دنیا است و در ایران ظرفیت فوق العاده‌ای داریم بتوانیم استفاده کنیم.
پورمحمدی با رد رقابت‌های جناحی و سیاسی در آموزش و پرورش، از اتصال آن به سیاست‌های روشن و واحد صحبت کرد و افزود:
در گذشته ۲۰ درصد بودجه برای آموزش و پرورش بوده و الان شده است ۱۰ درصد. هر رئیس جمهور توانمندی هم اگر پول نداشته باشد، نمی‌تواند کار را پیش ببرد. بین دانش آموز و معلم و خانواده فاصله افتاده است و قدرت تاثیرگذاری ما در تربیت کم شده است و مشکلات حقوق و دستمزد و… هم وجود دارد که از مسائل جدی است و در برنامه هفتم هم اشاره شده است که به سمت کاهش می‌رود و این ظرفیت ما دارد به فرسودگی می‌انجامد.
زاکانی: قوی‌ترین وزیر دولت بنده، وزیر آموزش و پرورش خواهد بود
نماینده‌ی ادوار مجلس، با اشاره به پیشران بودن نظام تعلیم و تربیت درباره‌‌ی آینده‌ی کشور، گفت:
آموزش پرورش هزینه نیست. نگاه‌ها را به این مورد باید تغییر داد. آموزش و پرورش سرمایه‌گذاری است؛ لذا باید سیاست‌هایمان را تغییر دهیم.
وی افزود:
شروع اصلاح باید از کلاس انجام شود نه از ستاد. در کلاس مهم‌ترین رکن معلم و دانش‌آموز است. منزلت، معیشت و رشد معلم باید حفظ شود تا جایی که معلمی بر تاج اشتغال‌های کشور بنشیند.
زاکانی با یادآوری اهمیت نگاه پرورشی به تعلیم و تربیت و پرهیز از داشتن نگاه مکانیکی، خاطرنشان کرد:
سند تحول در حوزه عدالت آموزشی است و ساحت‌های شش‌گانه‌ای را در نظر گرفته که بتواند در حوزه‌ی معلم و محتوا ادا شود.
وی در آخر به اشاره به صندوق ذخیره‌ی فرهنگیان گفت:
مشکل معلمان و مسکن مربوط به آنها را از طریق صندوق ذخیره می‌توان حل کرد. متاسفانه اداره سیاسی و غیر حرفه‌ای این صندوق آن‌را به سمت دیگری برده است.
پزشکیان: وزیر آموزش پرورش باید قوی‌ترین و دلسوز ترین باشد
وزیر اسبق بهداشت و درمان، با اشاره به کاستی‌ها در بسیاری از نقاط کشور، گفت:
در مناطق محروم مدرسه داریم که فضا و امکانات و تجهیزات معمولی را هم ندارند. ما اگر اسلامی هستیم، باید مدارسی که دولت مسئولیت آنها را دارد، همان خدمات را ارائه دهد که به مدارس فرزند خود می‌دهد. باید میان مدارس غیرانتفاعی و مدارس دولتی تناسب برقرار کرد.
وی افزود:
بیش از ۸۰ درصد دانش‌آموزان مدارس نمی‌توانند به کنکور راه پیدا کنند، چون ما به آنها درست سرویس نمی‌دهیم. مشکل معلمان باید حل شود. معلم چندشغله نمی‌تواند درست به بچه‌ی مردم رسیدگی کند.
پزشکیان با اشاره رشد تک‌بعدی در مدارس سمپاد اضافه کرد:
مدارس سمپاد مخصوص نخبگان تک بعدی رشد می‌کنند که نمی‌توانند مشکل را حل کنند و تا چیزی می‌شود قهر می‌کنند در حالی که باید یاد بگیرد چطور برخورد کند.
وی در آخر گفت: وزیر آموزش پرورش باید قوی‌ترین و دلسوز‌ترین باشد و وقتی به دنبال اجرای بسته آموزشی هستیم این موضوع باید ادامه پیدا کند. دانش آموز باید کار تیمی و مدیریتی را یاد بگیرد.
جلیلی: مدرسه و آموزش و پرورش، لشکر شکوفایی فرصت‌ها است
دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی ضمن اشاره به شعار دولت خود، خاطرنشان کرد:
«یک جهان فرصت و یک ایران جهش» شعار دولت ما است و استفاده حداکثری از فرصت‌ها مورد نظر ما است. اگر باور به این داریم که باید کشور پیشرفت داشته باشد، باید این برنامه‌ریزی از مدرسه شروع شود. اگر نیروهای نظامی لشکر دفع تهدیدها هستند، مدرسه و آموزش و پرورش، لشکر شکوفایی فرصت‌ها است.
جلیلی با یادآوری لزوم عدالت در فرآیند آموزشی افزود:
در این روزها که زمان ثبت نام مدارس است، بسیاری از مردم این پرسش را دارند که کدام مدرسه بهتر است و همه دوست دارند بچه‌ی آنها در مدرسه‌ای درس بخواند که استعداد آن بیشتر شکوفا شود. ما معتقدیم که پیشرفت با عدالت به دست می‌آید و همه‌ی مردم باید بتوانند در مسیر پیشرفت کشور نقش ایفا کنند. عدالت یعنی اینکه هر استعدادی بتواند در مدرسه‌ای که بیشتر آن را شکوفا می‌کند، تحصیل کند.
وی گفت:
لازمه پیشرفت این است که آموزش و پرورش را در جایگاه اصلی خود قرار دهیم و وزیر آموزش و پرورش باید یک نیروی بسیار ارزشمندی باشد که این هدف را بشناسد و دنبال کند و نقش رئیس جمهور در انتخابی که انجام می‌دهد، بسیار مهم است.
جلیلی اذعان داشت:
معلمین ارزشمند و کادر آموزش و پرورش که ۳۰ سال از عمر خود را خدمت می‌کنند و میلیون‌ها دانش آموزی که ۱۲ سال از عمر خود را در جهت پیشرفت کشور اختصاص می‌دهند، سرمایه‌ی ما هستند و باید هزینه‌ای را که برای آموزش و پرورش اختصاص می‌یابد، بر تعداد دانش‌آموزان تقسیم کنیم و این نشان می‌دهد که ما بیش از مدارس غیرانتفاعی در مدارس دولتی هزینه می‌کنیم و لازم است که خروجی مناسب داشته باشیم و در این رابطه، الگوی مناسبی داشته باشیم.
وی در آخر گفت:
باید بررسی کنیم و ببینیم که به لحاظ محیط آموزشی و رویکرد آموزشی، مدارس ما چه کاستی‌هایی دارند و چه نیازهایی در این رابطه وجود دارد که بتوانند خلاقیت دانش‌آموزان و کشف استعداد آنها را به درستی انجام دهند. هم‌اکنون بر روی مدرسه، الگوی کار و مطالعه انجام شده و در سند تحول نیز آمده است که در حرکت بزرگ و تحولی، عوض ستادهای بزرگ و پُر هزینه، این را متوجه مدرسه که اول صف این عرصه است بکنید.
پس از این بود که دور دوم محور سوم، با رویکرد نقد نامزدها به رویکرد یکدیگر اضافه شد و به همان ترتیب دور نخست، نامزدها نکات خود را بیان کردند.
قاضی‌زاده هاشمی: برای جلوگیری از فرار نخبگان باید درآمدشان را افزایش دهیم
قاضی‌زاده هاشمی گفت:
نصف زمانی که برای آموزش داریم اضافه است. باید بتوانیم بهره‌وری را در آموزش‌و پرورش ارتقا دهیم. برای جلوگیری از فرار نخبگان باید درآمدشان را افزایش دهیم.
وی با اشاره به اهمیت تحول در ساختار فعلی آموزشی خاطرنشان کرد:
با حفظ ساختار فعلی آموزشی مشکل دانش آموزان ما حل نمی شود. نیمی از وقتی که می گذاریم تا فوق تخصص می رویم اضافه است؛ نباید اینقدر طول بکشد تا رسیدن به بازار کار. باید بتوانیم بهره‌وری را در آموزش‌و پرورش ارتقا دهیم. باید افراد را به سرعت به بازار کار برسانیم. باید آموزش عالی و حوزه نخبگی را به اقتصاد پیوند بزنیم. برای جلوگیری از فرار نخبگان باید درآمدشان را افزایش دهیم.
قالیباف: به جای تنش باید به سمت گشایش برویم
قالیباف در این دور از نوبت خود، با اشاره به ضرورت حضور یک مدیر قوی و مسئولیت‌پذیر و باتجربه، اضافه کرد:
زمانی که یک دوقطبی جعلی در کشور درست می‌شود، خسارت به ما وارد می‌کند. وقتی که دعوا راه می‌اندازیم تا فراش مدرسه را هم جابه‌جا کنیم، این برای ما مشکل ایجاد می‌کند.
وی با یادآوری اهمیت حضور فعال مردم در تعلیم و تربیت کشور اذعان داشت:
زمانی که مردم را در اداره این موضوعات حذف می‌کنیم و نقش خانواده را در مدرسه حذف می‌کنیم و نخبگان را در صدر نمی‌نشانیم و نظرات آنان را به عنوان یک مدیر، رئیس جمهور و وزیر و یک رئیس سازمان به کار نمی‌بریم، این مشکلات به وجود می‌آید
قالیباف در آخر با اشاره به اهمیت اجماع‌سازی حول مبانی انقلاب اسلامی، گفت:
اگر قرار است منفعت آن را مردم ببرند، باید عدالت باشد و نباید این‌گونه باشد که کسی که در روستا باشد، رشد نکند و دیگری رشد کند.
پورمحمدی: با حرف اجماع درست نمی‌شود، با عمل درست می‌شود.
پورمحمدی با اشاره به ضرورت اجماع در عمل، گفت:
سبک مدیریتی ما، رفتارمان با مردم و نخبگان و اساتید و دانشجویان و معلمین باید عوض شود. تا رفتارمان را عوض نکنیم با مشکلاتی مثل درگیری، تعصب، عدم تعلق و دل‌بستگی و احساس عاطفی نداشتن روبه‌رو هستیم. با حرف اجماع درست نمی‌شود، با عمل درست می‌شود.
وی با یادآوری ضرورت تغییر نگاه در آموزش و پرورش خاطرنشان کرد:
حوزه آموزش پرورش و علم و تحقیق، انسانی و ذهنی و عاطفی است و فیزیک و پیچ و مهره نیست. لذا باید انسانی رفتار کرد و به معلم و استاد و دانشجو احترام گذاشت و ذوق و سلیقه آن‌را قبول کرد. مختصات و نگاه و خواسته‌های نسل امروز با من متفاوت است. دانشجو باید به ما اعتماد کند. محیط دانشگاه باید یک محیط سالم و همراه با حرکت گذاری باشد. رهبری بارها گفتند محیط دلچسب مستقل آزاد باشد. ما محدود و حذف می‌کنیم، یک گروه را برجسته می‌کنیم، رشد نمی‌کنیم و خلاقیت‌ها هم بروز نمی‌کند، مشکلات اقتصادی هم داریم و حداقل‌ها را هم تامین نمی‌کنیم. مردم ما باید دلشان گرم باشد.
زاکانی: با فناوری و مولدسازی می‌شود آموزش و پرورش را تغییر داد
زاکانی با اشاره به اهمیت توجه به فناوری‌های به‌روز، گفت:
در حوزه‌ی فناوری می‌شود این عدالت را توسعه داد و با توجه به سرمایه‌های موجود در مولدسازی بسیاری از ضعف‌ها را در حوزه‌ی آموزش و پرورش دنبال کرد. مدیریت‌های محلی مثل آموزش و پرورش و… باید پشتوانه‌ی خدمت به آموزش و پرورش قرار گیرند.
وی اضافه کرد:
دو زیست بوم نوآوری و اندیشه‌ورزی را باید پیش ببریم. هیچ نخبه‌ای در ایران خود را بی‌اثر نبیند. حوزه علمیه یک روش عظیم برای خدمت دارد و نیازهایی را هم حکومت دارد؛ لذا باید از این ظرفیت بزرگ حوزه علمیه استفاده شود.
زاکانی در آخر گفت:
در حوزه‌ی متعارف علوم و آموزش عالی کشور، توجه به استاد و دقت در منزلت او باید مورد عنایت قرار گیرد و نیازمندی‌های او را باید در نظر گرفت. موضوع آموزش عالی کشور و حرکت در مسیر میدان دادن به دانشجو و احساس اینکه مدیر آموزش و پرورش و مدیر آموزش عالی که یک‌کارخانه انسان سازی را اداره می‌کند، مهم است.
*پزشکیان: فارغ التحصیلان دانشجویی بیشترین جمعیت بیکاران ما را تشکیل می‌دهند*
پزشکیان در این نوبت گفت:
آموزش در نسل یک و دو شامل تئوری و تحقیق و آموزش و عمل است. تئوری مبتنی بر نیاز ما نیست. دانشگاه ما باید به نسل سه و چهار منتقل شود. داریم از دنیا عقب می‌افتیم. کلی نیرو در دانشگاه تربیت می‌کنیم که بیرون بیکار هستند و حتی مهارت هم ندارند. برای جلوگیری از تلف شدن عمر باید کاری کنیم عمرشان تلف نشود.
وی افزود: ما هنوز اندر خم یک کوچه‌ایم. برای تحقق این‌ها باید هیات علمی و اساتید دانشگاه و دانشمند احترام ببیند. باید آنها را نگه داریم. باید بتوانند زندگی کنند. علت خروج نخبگان ما این است که توان زندگی ندارند و بیرون این‌ها را می‌قاپند. باید میان نیرو و شایستگی تناسب وجود داشته باشد.
پزشکیان در آخر گفت:
فارغ التحصیلان دانشجویی بیشترین بیکاران ما هستند. و این به خاطر عدم سیاست‌گذاری دقیق ما بر اساس نیاز جامعه است. به هیات علمی احترام نمی‌گذاریم، مدیریت‌ها را سیاسی می‌کنیم که در نهایت موجب نارضایی و خروج مغزها از ایران می‌شود.
جلیلی: باید نقش دانشگاه‌ها در رشد و پیشرفت کشور مشخص شود
جلیلی به عنوان آخرین نامزد، در نوبت خود با اشاره به نقش دانشگاه در رشد و پیشرفت کشور گفت:
ده‌ها هزار هیئت در زمینه‌های علمی داریم که اندوخته و گنج بزرگی برای کشور هستند و در زمینه‌های مختلف علمی سال‌ها کار کردند و میلیون‌ها دانشجو و دانش‌آموخته در آموزش عالی داریم که ظرفیت بسیار بزرگی هستند. اگر ما از پیشرفت و جهش کشور صحبت می‌کنیم، نقش اساتید دانشگاه‌ها و دانشجویان چیست؟ باید هر یک از آنها بتوانند نقش خود را در جهش کشور ایفا کنند و این‌ها در خط مقدم هستند و ظرفیت بسیار خوبی دارند.
وی با اشاره به سهم دانشگاه‌ها در رشد ۸ درصدی اقتصاد افزود:
باید ببینیم سهم دانشگاه‌های ما در ایفای رشد ۸ درصدی برنامه هفتم توسعه چیست؟ یک نگاه این است که در دانشگاه‌ها باید یک سری درس‌ها تدریس شود و نگاه دیگر این است که آنها فرصت خوبی هستند که علاوه بر آن‌که در زمینه‌های علمی تحقیقات می‌کنند، ماموریتی هم بر اساس اولویت‌های کشور داشته باشند و ما آن اولویت‌ها را تعیین کنیم و دانشگاه در پیشرفت کشور سهیم شود؛ موضوعی مثل ارزآوری که در اولویت کشور است می‌تواند در ماموریت‌های دانشگاه تعریف شود. آن هم در این موضوع سهم ایفا کند.
جلیلی افزود:
کسی که وزیر علوم می‌شود باید بداند که چنین ماموریت‌هایی را باید به فرجام برساند. این‌طور در دانشگاه‌ها نهضت حل مسئله راه می‌افتد. حداقل اینکه دانشگاه‌ها بتوانند برای دانش‌آموختگان خودشان شغل ایجاد کنند. هم اکنون در حوزه‌ی دانش‌بنیان‌ها این اتفاق به صورت موفق افتاده است. با برنامه‌ریزی این مسائل را به قاعده تبدیل کند. مسئله محدود به امور صنعتی و فنی نیست و در علوم انسانی نیز به همین صورت است.
وی در آخر به چاره‌جویی مهاجرت نخبگان پرداخت و گفت:
اگر فارغ التحصیلان دانشگاهی که در حال نگارش پایان‌نامه‌ی خود هستند، کارشان به حل مسئله‌ی کشور و رفع نیاز کشور معطوف شود، این‌طور موضوع مهاجرت دانشجویان نیز در این مسائل قابل توجه خواهد بود. چرا که در شرایطی که آنها می‌دانند که می‌توانند در جهش کشور نقش ایفا کنند، نشاط اجتماعی ایجاد می‌شود و تغییرات جدی رخ می‌دهد.
آن‌چه از پیش دیدگان ما گذشت، نگاه نامزدهای ریاست جمهوری به مسئله‌ی نظام تعلیم و تربیت بود. نظر شما در رابطه با بیان هریک از نامزدها چیست؟
برای ما بنویسید.
انتهای پیام
