به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رستا، حادثه تلخ واژگونی اتوبوس حامل دانشآموزان در کرمان، بار دیگر ضرورت بازنگری در سیاستهای ایمنی حملونقل دانشآموزی را برجسته کرد. این پرسش مطرح است که چگونه در کشوری با ظرفیتهای گسترده علمی و زیرساختی، همچنان شاهد رخدادهایی هستیم که میتوانستند با نظارت و برنامهریزی صحیح از وقوع آنها جلوگیری شود؟
سوانح جادهای سالهاست که یکی از عوامل اصلی مرگومیر در کشور محسوب میشود؛ بحرانی که متأسفانه در سفرهای دانشآموزی نیز بارها فاجعه آفریده است. از فرسودگی وسایل نقلیه گرفته تا جادههای غیراستاندارد، عدم نظارت بر صلاحیت رانندگان و بیتوجهی به الزامات ایمنی، همگی عواملی هستند که موجب تکرار این فجایع شدهاند. اما مهمتر از همه، نبود یک سیاستگذاری جامع و هماهنگ میان دستگاههای مختلف برای ارتقای ایمنی سفرهای دانشآموزی است که این چرخه تلخ را ادامهدار کرده است.
باید توجه داشت که مسئولیت تأمین امنیت دانشآموزان تنها بر عهده وزارت آموزشوپرورش نیست. سازمانهای مرتبط با حملونقل، پلیس راهور، وزارت راه و شهرسازی، سازمان استاندارد، وزارت کشور و حتی مجلس شورای اسلامی، همگی در قبال ایمنی و سلامت دانشآموزان و معلمان مسئولیت دارند. تأمین ناوگان ایمن، ارتقای استانداردهای جادهای، اعمال نظارت جدی بر رانندگان و خودروهای حملونقل دانشآموزی، وضع قوانین سختگیرانهتر و اجرای صحیح آنها، ازجمله اقداماتی است که نیازمند همکاری بینبخشی همه نهادهای مسئول است.
در کنار بعد ایمنی، اینگونه حوادث اثرات منفی جدی بر روند تربیتی دانشآموزان نیز دارد. اردوهای علمی، فرهنگی و تربیتی نقش مهمی در رشد مهارتهای اجتماعی، تقویت روحیه مشارکت و افزایش توانمندیهای فردی دانشآموزان ایفا میکنند. بااینحال، وقوع مکرر چنین حوادثی موجب شده است که بسیاری از خانوادهها از اعزام فرزندان خود به این اردوها خودداری کنند؛ مسئلهای که در درازمدت میتواند تأثیری منفی بر تربیت و رشد شخصیتی دانشآموزان داشته باشد. هنگامی که اردوهای علمی و فرهنگی، که بهعنوان یکی از ارکان اصلی آموزشهای مکمل محسوب میشوند، به دلیل نبود ایمنی به حاشیه رانده شوند، فرصتهای یادگیری غیررسمی و تجربیات ارزشمند اجتماعی نیز از بین خواهد رفت.
بررسیهای انجامشده نشان میدهد که بسیاری از وسایل نقلیه مورداستفاده در سفرهای دانشآموزی فاقد استانداردهای لازم هستند. از سوی دیگر، معاینه فنی دقیق این خودروها بهدرستی انجام نمیشود و در برخی موارد، رانندگانی بدون تجربه کافی یا با ساعات کار طولانی، پشت فرمان این وسایل قرار میگیرند.
تجربه نشان داده که پس از وقوع هر حادثه، موجی از وعدهها و پیگیریهای مقطعی آغاز میشود، اما پس از مدتی، همهچیز به دست فراموشی سپرده میشود. این چرخه تکراری نهتنها تغییری در وضعیت ایمنی سفرهای دانشآموزی ایجاد نکرده، بلکه موجب شده است که خانوادهها هر بار با نگرانی بیشتری فرزندان خود را راهی مدارس و اردوهای علمی و فرهنگی کنند.
دانشآموزانی که امروز قربانی ضعف نظارتی میشوند، آیندهسازان این کشور هستند؛ سرمایههایی که حفظ امنیت و سلامت آنان، مسئولیتی مشترک برای همه دستگاههای اجرایی و نهادهای تصمیمگیر است. بدون اقدامات بنیادین و ایجاد یک نظام نظارتی قوی، این چرخه تلخ همچنان ادامه خواهد داشت و هر بار خانوادهای دیگر در سوگ فرزند خود خواهد نشست.
امنیت دانشآموزان، نه مطالبهای لوکس، بلکه حقی مسلم است که کوتاهی در تأمین آن، هیچ توجیهی نخواهد داشت. علاوه بر این، مسئولان باید توجه داشته باشند که بیتوجهی به ایمنی اردوهای دانشآموزی نهتنها امنیت جانی دانشآموزان را تهدید میکند، بلکه مانعی جدی در مسیر تربیتی و اجتماعی آنان ایجاد کرده و آنها را از تجربههای ارزشمند یادگیری خارج از کلاس محروم میکند.