به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رستا، سرویس اقتصاد آموزش و پرورش، فاطمه حکیم زاده، حنانه گودرزی:
هر ساله با نزدیک شدن به آذرماه، تکاپوی تعیین بودجه سال آینده آغاز می‌شود و تا کنون نهادهای دولتی جلسه‌های متعددی در خصوص تخصیص بودجه به بخش‌های مربوط به خود داشته‌اند. آموزش و پرورش که به طور میانگین۱۳ درصد از بودجه عمومی کشور را در یک دهه اخیر به خود اختصاص داده است، کماکان از مورد بحث‌ترین بخش‌های بودجه کشور است که مدام نیز با کسری مواجه می‌شود و بالغ بر ۹۰ درصد از بودجه اختصاصی آموزش و پرورش صرف هزینه‌های جاری آن می‌شود. یکی از بخش‌های مهم آموزش و پرورش که وظیفه تربیت و تامین نیروی انسانی را بر عهده دارد، دانشگاه فرهنگیان است که در سال‌های اخیر بودجه اختصاصی به آن زیر ذره‌بین رفته است.
در سال ۱۳۹۹ رقم اختصاصی بودجه به دانشگاه فرهنگیان ۵۰۰ میلیارد تومان بوده است و در سال ۱۴۰۰ به رقم یک هزار و۸۴۶ میلیارد تومان رسید، شاید یکی از دلایل اختصاص این میزان از بودجه که ۲۹درصد از بودجه آموزش و پرورش است به دانشگاه فرهنگیان، کسر ۴۵ درصد از حقوق دانشجویان باشد که البته این موضوع، چندان خوشایند دانشجویان این دانشگاه نیست.
برای بررسی دقیق‌تر سهم دانشگاه فرهنگیان در بودجه‌ی سال‌های اخیر آموزش و پرورش با نگاه به سهم مطلوب آن در بودجه۱۴۰۰، با حجت‌الله بنیادی عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، به گفتگویی زنده پرداخته‌ایم.
تحول در بودجه آموزش و پرورش از تحول در بودجه دانشگاه فرهنگیان شروع می‌شود
بودجه یک سند مهم در برنامه‌ریزی برای هر سازمانی است و برای آموزش و پرورش نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ اما متاسفانه بودجه آموزش و پرورش در کشور ما ساختار نامناسبی دارد و این ساختار نامناسب در دانشگاه فرهنگیان نیز دیده می‌شود و همین موضوع، سبب شده است که آموزش و پرورش، همواره دچار مشکل کسری بودجه باشد؛ به عنوان مثال یکی از مشکلات، این است که پاداش بازنشستگان سال۱۳۹۹، هنوز پرداخت نشده است و این موضوع، اهمیت جایگاه معلمان را خدشه‌دار میکند. اگر قرار است شاهد تحول در آموزش و پرورش و دانشگاه فرهنگیان باشیم، باید ابتدا، شاهد این تحول در بودجه باشیم.
سرانه یک دانشجومعلم دانشگاه فرهنگیان باید به اندازه دانشجویان دیگر دانشگاهها باشد
سهم درآمدی که هر ساله به دانشگاه فرهنگیان، اختصاص می‌یابد به شدت افزایش یافته است و به‌طور میانگین، میزان درآمد اختصاص یافته به دانشگاه فرهنگیان در سال ۹۸، حدود ۶۰۰ میلیارد تومان بوده است و در سال۱۴۰۰ به یک هزار و۸۴۶ میلیارد رسید و عددی که از حقوق دانشجومعلمان کسر می‌گردد، قرار بود برای بهبود دانشگاه هزینه شود.
من با افزایش بودجه اختصاص‌یافته به دانشگاه فرهنگیان موافق نیستم و اگر با یک شاخص یکسان، بهای اختصاص داده شده به دانشجویان را چه در دانشگاه فرهنگیان و چه در دیگر دانشگاهها مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم که این رقم عادلانه نیست؛ به عنوان مثال در بودجه‌ی ۱۴۰۰، بهای تمام شده در دانشگاه فرهنگیان، به ازای هر دانشجو، تقریبا ۹ میلیون تومان بوده است و در دیگر دانشگاهها از ۱۱ میلیون تومان تا ۲۵ میلیون تومان دیده شده بود. این نشان دهنده‌ی این است که دولت، اعتبار کمتری را برای دانشجویان دانشگاه فرهنگیان، اختصاص داده است و آن هم از طریق کسر ۴۵ درصد از حقوق دانشجویان بوده است.
رقم بالای بودجه دانشگاه فرهنگیان به دلیل افزایش تعداد دانشجو و نه رشد بودجه است!
دانشگاه فرهنگیان، نیاز به توسعه دارد و بخشی از بودجه، باید به این موضوع اختصاص پیدا کند؛ مانند ردیف توسعه‌ی فضا و تجهیزات و… همچنین باید این بودجه توسعه‌ای، جدای از تعداد دانشجو باشد به عنوان مثال، ظرفیت کل دانشگاه فرهنگیان، ۸۰ هزار دانشجومعلم است و سالی ۲۰ هزار ورودی و ۲۰ هزار خروجی دارد و اگر قرار است این میزان، افزایش پیدا کند باید برای این امر، یک ردیف در بودجه اختصاص دهند و همین موضوع برای هیئت علمی دانشگاه نیز باید انجام شود، که اگر در اعضای هیئت علمی دانشگاه که تعدادشان ۱ به ۸۰ است، بخواهد تغییری در آن رخ بدهد، باید یک اعتبار برای جذب هیات علمی در بودجه اختصاص بدهند.
در واقع دانشگاه فرهنگیان به یک اعتبارات سرمایهای نیاز دارد تا از پس هزینههایش بربیاید. بنابراین نمی‌توانیم بگوییم که بودجه، رشد خوبی داشته است؛ زیرا بخش دیگری از افزایش بودجه نیز به دلیل افزایش تعداد دانشجو در طی سال های اخیر نیز بوده است.
استفاده از کسری ۴۵ درصد از حقوق دانشجومعلمان، به هنگام کسری بودجه
کسر از حقوق دانشجومعلمان با استناد به تبصرهی ذیل ماده ۶ قانون متعهدین خدمت برداشتی اشتباه است و به هیچ عنوان، یک عدد ثابت برای کسر از حقوق در این تبصره، مطرح نشده است و حتی تصریح کرده است که دریافت حقوق دانشجوی متعهد به خدمت، نباید مانع از دریافت تسهیلات خوابگاه و… شود اما متاسفانه از سال ۱۳۹۱، رویه‌ی کسر ۴۵ درصدی بودجه آغاز شده است که در طی اعتراضی، توسط دانشجویان دانشگاه فرهنگیان مشهد در زمان وزارت حمیدرضا حاجی بابایی، این کسر از حقوق، به مدت چندماه لغو گردید اما مصوبه‌ی آن همچنان پابرجا ماند و در سال ۹۳ به دلیل کسری بودجه دانشگاه، این روند دوباره آغاز گردید.
لازم به ذکر است که مصوبه اخیر مجلس مبنی بر کسر ۲۵ درصدی، اقدام خوبی است اما باز هم درصدی بودن رقم آن، منطقی نیست.
همچنین، در بودجه‌ی سال ۹۶ و ۹۷، پول کسر شده از حقوق دانشجومعلمان، ۱۲۰ میلیارد تومان بوده است و در سال ۱۴۰۰، نزدیک ۱۰۰۰ میلیارد تومان شده است؛ یعنی ۹ برابر! و در همان سال ۹۶، بودجه دانشگاه، ۴۹۸ میلیارد تومان بوده که در واقع، کسر از حقوق، ۲۰ درصد بوده است و در سال ۱۴۰۰ که بودجه دانشگاه، ۲ هزار میلیارد تومان بوده است، درصد کسر از حقوق ۵۰ درصد بوده است و در واقع، این نشان‌دهنده‌ی این است که با وجود بزرگ شدن عدد اما سهم بودجه‌ی دانشگاه فرهنگیان، حتی ۳۰ درصد کاهش یافته است.
ماده ۲۸، تلف کردن وقت و هزینه
ورود دانشجو به دانشگاه فرهنگیان با استناد به ماده ۲۸ اساسنامه این دانشگاه در واقع، تلف کردن عمر و هزینه است؛ زیرا دانشجو علاوه بر چهار سال تحصیل در یک دانشگاه دیگر، مجبور به گذراندن یک دوره یکساله در دانشگاه فرهنگیان نیز می‌شود درحالی که از همان ابتدا می‌توانست در دانشگاه فرهنگیان، تحصیل کند و چه بسا معلم باکیفیت‌تری نیز باشد.
توجه به مسئله‌ی هیئت علمی و فضای فیزیکی دانشگاه، راه رسیدن به کیفیت بالا را هموار میکند
اگر دانشگاه فرهنگیان، تلاش کند فضاهایی را که در گذشته در اختیار داشته است اما اکنون به وزارت علوم واگذار شده است، مانند دانشگاه خوارزمی تهران، دانشگاه تربیت معلم سبزوار و دانشگاه تربیت معلم آذربایجان را به دست گیرد و از ظرفیت‌های مازاد در کشور استفاده کند، بسیاری از هزینه‌های آن کاهش می‌یابد و همچنین اگر بتواند معلمان با سابقه‌ی درخشان معلمی و دارای مدرک دکتری تخصصی را به عنوان هیئت علمی دانشگاه جذب کند علاوه بر استفاده از تجربیات ارزنده‌ی آنان و همچنین توانمند بودن آن‌ها، میتواند به دانشجویان دانشگاه فرهنگیان نیز این امید را بدهد که در صورت ادامه‌ی تحصیل در آینده، می‌توانند جزو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان شوند.
دولت سیزدهم، در شرایطی قرار گرفته است که شاید برای سال ۱۴۰۱، نتواند افق روشنی را برای بودجه‌ی دانشگاه فرهنگیان پیش‌بینی کند اما اگر دولتمردان، تلاش کنند بهای تمام شده‌ای را که به دانشجومعلمان می‌دهند به اندازه دانشجویان دیگر دانشگاهها باشد، کیفیت و کمیت دانشگاه فرهنگیان نیز به سرعت افزایش پیدا میکند و نیز توجه داشته باشیم که تربیت هیچ‌گاه با شعار دادن رقم نخواهد خورد و باید به درستی در عرصه عمل وارد شویم، اما من به دولت آقای رئیسی بیش از دولت قبل برای بهبود اوضاع آموزش و پرورش امیدوار هستم.
انتهای پیام/
