به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رستا، آمنه شیروانی‌پور و صادق صفری‌پور، در روزگاری که آموزش وپرورش ما درگیر باز کردن گره‌های بیشمار کلاف رتبه‌بندی معلمان شده، آمارهایی ترسناک و نگران‌کننده از وضعیت دانش‌آموزان به گوش می‌رسد. کاهش سن اعتیاد به عدد ۱۳، شروع ۶۰ درصدی مواد مخدر، افزایش مصرف قلیان و سیگار، افزایش میزان تجربه رابطه جنسی پر خطر و وضعیت هنجارشکنانه برخی دانش‌آموزان در فضای مجازی باعث شد که انگشت اتهام جامعه به سمت نهاد آموزش و پرورش نشانه گرفته شود.
در این گزارش به مناسب هفته امور تربیتی سعی داریم نگاهی کوتاه داشته باشیم به تاریخ تشکیل امور تربیتی، و عملکرد و وضعیت فعلی آن را درسطح مدارس بررسی کنیم.
روایت یک قصه
پرورشی و امور تربیتی در ایران معاصر قصه درازی دارد. فراز وفرودهایی داشته تا سرانجام در جایگاه امروزی‌اش قرار گرفته است. هر چند اکثراً این حوزه را متعلق به بعد از انقلاب می‌دانند، اما ریشه امور تربیتی به قبل از انقلاب و دوره پهلوی بر می‌گردد. انقلاب سفيد شاهنشناهی منجر به تغيير فرهنگ نسل جوان و پرورش آنان متناسب با اهداف آن و خواسته‌هاي طاغوتي پهلوي آغاز شده بود، در آن زمان هم به فعالیتهای فوق برنامه توجه می‌شد که بخشی از آن تحت مدیریت سازمان ملی پیشاهنگی ایران قرارداشت و بخش‌های دیگر را هم در قالب اردوها وفعالیت‌های ورزشی ساماندهی کرده بودند.
پیروزی انقلاب اسلامی منجر به ایجاد نیاز به تغییر سیاست‌ها، در این حوزه و در تاریخ ۸ اسفند ۵۸ با توجه به شرایط آن روز حاکم بر کشور، نهاد امور تربیتی بوسیله‌ی شهیدان رجایی و باهنر تاسیس شد. در آن دوران گروهک‌ها و جریانات مختلف سیاسی و فکری زیادی در کشور وجود داشتندو نیروهای انقلابی باید برای مقابله با تبلیغات و فعالیتهای آنها فکری می‌کردند و امور تربیتی در مدارس این وظیفه را برعهده داشت.
درخت امور تربیتی و تبر جهاد سازندگی
در گفتگو رستا با یکی از معاونین پرورشی فعلی آموزش و پرورش، به تشریح دوران بعد از انقلاب اشاره کرد وضعیت امروزی را امری نگران‌کننده توصیف کرد و گفت: «تشکل‌های دانش‌آموزشی در ابتدای انقلاب رکن مهمی و حتی از معاونین پرورشی تاثیر‌گذارتر بودند، در ابتدای انقلاب تشکل‌هایی مثل تشکل‌های دانش‌آموزی و اتحادیه انجمن اسلامی نقش‌آفرینی می‌کردند و یک جنگ اعتقادی را بر علیه مجاهدین خلق شروع می‌کردند و ان تفکرات را خنثی می‌کردند و بعد از آن دلاوران و سربازانی را به این طریق تربیت و روانه جنگ دفاع مقدس کردند. سازمان دانش‌آموزی که بعد از انقلاب وجود داشت و بعد از انقلاب پر کارتر شد فضایی را برای نقش‌آفرینی دانش‌آموزان فراهم می‌کردند.
دوره سازندگي ارزش‌هاي فرهنگي جديدي را در جامعه مطرح كرد. در اين‌سالها بود كه مديريت نهاد امور تربيتي رو به ضعف نهاد و از افراد خبره براي فعاليت‌هاي تربيتي استفاده نگرديد.
تشکل‌های ما کم‌کم از آن حالت مأموریتی خود، که تبیین گفتمان اسلامی بر اساس نیازهای روز مخاطبین بود، فاصله گرفت و به سمت گزارش‌دهی حرکت کرد و از حالت مردمی و جنبشی تبدیل شد به یک نهادی که بروکراسی بر آن حاکم است.
جوی که بر فضای پرورشی الان حاکم است حالت گزارشی و مناسبتی به خود گرفته است. نهایت هنر آنها هم این است که در اعیاد و مناسبت‌ها پوستری و عکس نوشته‌هایی در گروه‌ها ارسال می‌کنند و خیلی هم سلیقه به خرج بدهند مسابقه کتاب‌خوانی یا دل‌نوشته درباره شهدا راه می‌اندازند که خیلی اسقبالی از آنها نیز نمی‌شود. متاسفانه معاونین پرورشی ما اولویت‌های امروزی را مدنظر قرار نمی‌دهند و همان برنامه‌های کلیشه‌ای قبل را ادامه می‌دهند.
احیای امور تربیتی امر بدیهی و لازم
در ایامی که شاهد تعطیلی فعالیتهای پرورشی هستیم و هیچگونه نظارتی بر معاونین پرورشی در این مدت و از همه مهم‌تر هیچ سناریوی برای ایام کرونا نداریم، باید یک بازنگری خیلی جدی در حوزه پرورشی داشته باشیم، چه در حوزه محتوا و نیروی انسانی و چه در اهداف و برنامه‌ریزی‌هایی که داریم ، اگر با این وضعیت بخواهیم ادامه دهیم حذف معاونین پرورشی با توجه به ایکنه اکثریت توجیه نیستند و دغدغه‌ای هم ندارند آن یک بار اقتصادی را از دوش دولت بر می‌دارد. اگر رویکرد همین رویکردی بود که در دولت‌های گذشته وجود داشته، وگرنه حوزه تربیتی و پرورشی ما مطابق با ان چیزی که در سند تحول بنیادین اشاره شده خیلی جایگاه والاتری دارد و حتی نسبت به آموزش از جایگاه والاتری برخوردار است و چیزی که الان موجود هست نمی‌تواند انتظارات انقلاب اسلامی رابراورده بکند.
شهید پیام‌رسان خلسه
کرونا و شرایط آموزش مجازی عیب‌های سیستم آموزشی را واضح‌تر از قبل به نمایش گذاشت و نهاد امور تربیتی نیز ازاین قاعده مستثنی نبود. شکاف بین معاونین پرورشی ما و دانش‌آموزان در دروان کرونا و با پیشرفت تکنولوژی، افزایش استفاده از فضای مجازی به بالاترین میزان خود رسید. افرادی که متولی نهاد تربیتی بودند علی رغم داشتن تحصیلات دانشگاهی، از فضای تکنولوژی دور بوده و عدم آشنایی با نیاز روز دانش‌آموزان باعث شد که این نهاد در دوران کرونا کارآمدی خود را از دست بدهد.
این دور بودن از فضا روز جامعه و آگاهی نداشتن از خطرات آن به حدی بودکه هنگامی که دانش‌آموزان به شیطنت، عکس رپری که بعنوان شهید راه وطن جا زدند، کادر تربیتی ما در کشور نه تنها این موضوع را متوجه نشد، بلکه مشاهده شده بود که بعضی از این عزیزان برای این رپر زنده مراسم ختم قرآن نیز گرفته‌اند.
قسمت عجیب‌تر ماجرا آن جا است که معلمانی که این را می‌شناختند و به دانش‌آموزان تذکر میداند با این پرسش از سمت حراست و گزینش آموزش و پرورش مواجه می‌شدند که شما چرا این شخص را می‌شناسید؟
بشنویم از زبان دانش‌آموزان
در گفتگوی دانش‌آموزان متوسطه با رستا از بی‌اطلاع بودن خود از جریان فعالیتهای پرورشی گفتند: «تعدادی از دانش آموزان از جریان فعالیتها اظهار بی‌اطلاعی کردند و حتی تعدادی از انها هیچگونه شناختی از معلم پرورشی خود نداشته و با معلم سواد رسانه‌ای اشتباه می‌گرفتند، و بعضی حتی مربی پرورشی را به رسمیت نمی‌شناختند و فعالیتهای پرورشی را فعالیتهای جانبی قلمداد می‌کردند. دانش آموزانی که آموزش را به صورت مجازی می‌گذراندند. فعالیتهای پرورشی را تهیه کردن یک کلیپ از طرف خود و ارسال یک پیام مناسبتی از طرف معلم برای خود تعریف می‌کردند، درادامه با صحبت‌های جالبتری مواجه شده‌ایم ، و دانش‌آموزان از بی‌رغبتی خود نسبت به انجام این فعالیتها گفتند فعالیتهای پرورشی را بیهوده و دست و پاگیر به حساب می‌آوردند، که با اتلاف وقت همراه هست که مانعی برای درس خواندن انها می‌شود.»
سند تحول بنیادین، منجی وضع موجود
محمود فرشیدی وزیر اسبق آموزش و پرورش و دبیر کانون تربیت اسلامی در گفتگو با رستا به علت افول فعالیتهای تربیتی در این سال‌ها اشاره کرد، و یکی از راه‌های برون‌رفت را اجرای سند تحول دانست، فرشیدی گفت: «مسئله ریشه‌ای در آموزش و پرورش وجود دارد و آن هم عدم باور به ضرورت معاون پرورشی است و ما باید در ابتدا به فهم مشترکی که بنیانگذاران تربیتی چون رجایی و باهنر داشتند برسیم بحث تربیت بستر همه فعالیتهای است که در آموزش و پرورش صورت می‌گیرد، در دوره‌ای در راستای همین اهداف پیشنهاد کردن که وزارت آموزش و پرورش به وزارت تربیت تبدیل شود. تربیتی همه جانبه که همه ساحت‌ها و ابعاد تربیت را دربگیرد، اما در دو دوره بعد از تشکیل معاونت پرورشی افرادی در بستر کار قرار گرفتند که فعالیتهای پرورشی را باور نداشتند، و اموزش و پرورش و مدرسه را نهادی فقط برای انتقال علم و ارتقاء سواد می‌دانستند، به همین دلیل در چنددوره منحل شد ،و پس از ان ضرورتی پیش آمدو دوباره این جسم نیمه جان رااحیاء کردند، اما نیروی انسانی و امکانات مادی قبل را از دست داده بود.»
فرشیدی در ادامه گفت: «برای اصلاح وضع موجود باید جایگاه روشن و شفافی را برای معاونت پرورشی تعریف کنیم، دو اصل مهم سند تحول بنیادین شادی و نشاط در مدارس را جدی بگیریم، و مربی پرورشی نباید اجازه دهد بخش اعظم وقت دانش‌آموزان تنها به اموزش دروس بگذرد، طبق سند تحول اگر دانش‌آموز به اندازه کافی به فعالیت های تربیت بدنی در مدارسبپردازد، قطعاً نشاط در درون او ایجاد می شود. فعالیتهای هنری و گردش‌های علمی در مدارس زیاد شود تا کمی از بی رغبتی دانش‌اموزان در فعالیتهای پرورشی کاسته شود.»
انتهای پیام/
ایراد اصلی این قسمت همینه که درگیر یسری گزارش دهی ها شدن کمیت مهمه کیفیت اصلا